Samodzielnie wykonanie kolumn głośnikowych pozwala zaoszczędzić nawet do 40% w stosunku do ceny porównywalnego sprzętu od markowych producentów. Jeśli zastanawiasz się nad takim projektem DIY, musisz rozważyć wszystkie za i przeciw – wbrew pozorom, kolumna to nie tylko „głośniki w skrzynce”. O czym pamiętać przy projektowaniu domowego systemu audio? Jak dopasować głośniki do kolumn?
Jak zrobić własne kolumny?
Przede wszystkim musisz zacząć od projektu. Jeśli nie masz pojęcia, jak się do tego zabrać, skorzystaj z gotowych rozwiązań dostępnych na tematycznych stronach internetowych. Projekt zawiera prosty rysunek techniczny, dzięki któremu zbudujesz obudowę głośnika. Wymiary konstrukcji są bardzo ważne, gdyż objętość kolumny powinna uwzględniać podstawowe parametry Thiele’a Smalla, tj. częstotliwość rezonansową głośnika, objętość ekwiwalentną i dobroć całkowitą głośnika.
W projekcie znajdziesz schemat zwrotnicy oraz spis wszystkich użytych elementów. Autorzy zamieszczają również kosztorys i dane techniczne zestawu (impedancja, efektywność, moc wzmacniacza). Konstrukcja stworzona przez profesjonalistów pozwoli Ci łatwo dopasować głośniki do kolumn. Nawet jeśli wybierzesz głośniki innej firmy, możesz sugerować się parametrami podanymi przez autorów projektu. Jeśli je zlekceważysz, licz się z tym, że jakość brzmienia nie zapewni Ci satysfakcji porównywalnej ze sklepowym sprzętem.
Trzy czy dwa głośniki do kolumny?
Podstawowym założeniem przy projektowaniu kolumny jest konieczność pokrycia pełnego pasma słyszalnej częstotliwości (20 Hz – 20 kHz). Taki efekt najlepiej osiągnąć, wykorzystując 3 głośniki do kolumny – wysokotonowy, średniotonowy i niskotonowy. Aby ograniczyć koszty i wielkość konstrukcji, możesz zdecydować się na kolumny dwudrożne, czyli zbudowane z głośnika wysokotonowego i nisko-średniotonowego. Weź pod uwagę, że taki układ ma mniej skomplikowaną zwrotnicę i rozwiązuje problem z dopasowaniem dodatkowego głośnika w systemie. Jednak jeśli zależy Ci na mocnym, bardziej efektywnym i niższym basie, szukaj projektów kolumn trójdrożnych.
O czym pamiętać przy wyborze głośników do kolumny?
Bardzo ważnym elementem kolumny jest głośnik niskotonowy – wykonuje najcięższą pracę, toteż powinien mieć jak największą membranę. Pozostałe głośniki (średniotonowy i wysokotonowy) powinny mieć podobną efektywność, w przeciwnym razie uzyskasz nierówną głośność (jeden będzie grał ciszej, drugi głośniej).
Niskotonowe głośniki do kolumn wyznaczają impedancję i moc – pamiętaj przy tym, że głośnik o impedancji 4 Ω ma o 3 dB większą efektywność niż głośnik 8 Ω. Jeśli chcesz zastosować więcej niż jeden głośnik niskotonowy, weź pod uwagę, że przy połączeniu szeregowym wartość impedancji ulega podwojeniu, natomiast przy połączeniu równoległym impedancja maleje o połowę (co z kolei zwiększa efektywność).
Przy konstruowaniu systemu musisz pamiętać, że suma mocy głośników w dwóch kolumnach nie może przekraczać mocy wzmacniacza – w przeciwnym razie możesz spalić głośniki po podkręceniu na full.