Komplet głośników zamontowanych w kolumnie powinien pokrywać pełen zakres częstotliwości słyszalnych przez człowieka, a więc pasmo od 20 Hz do 20 000 Hz. Krańcowe częstotliwości wykraczają już wprawdzie poza dźwięki słyszalne, jednak przyjęło się, że dobre kolumny produkują dźwięk w tak szerokim zakresie. Za górną część pasma jest odpowiedzialny głośnik wysokotonowy, którym dziś się zajmiemy.
Zacznijmy od tego, że głośnik wysokotonowy powinien mieć odpowiednią efektywność. Celem konstruktora jest wyrównanie pracy wszystkich głośników tak, by pasmo akustyczne nie było zbyt mocno „pofalowane”. Jeśli efektywność głośnika wysokotonowego będzie za niska, dźwięk może okazać się zbyt ciemny, a górne częstotliwości będą po prostu zbyt słabo słyszalne.
Z reguły głośniki wysokotonowe są wspomagane przez filtr górnoprzepustowy, który „ratuje” głośnik przed spaleniem. Kluczowy jest również dobór mocy. Jeśli będzie ona zbyt niska, głośnik również ulegnie uszkodzeniu.
Głośnik wysokotonowy i różne konfiguracje
Głośnik wysokotonowy może być stosowany w różnych konfiguracjach. Częstym wyborem jest tworzenie zestawów dwudrożnych wraz z głośnikiem średnioniskotonowym. Zestawy dwudrożne są dobrym wyborem dla początkujących konstruktorów, gdyż pozwalają na zastosowanie mniej skomplikowanej zwrotnicy niż w układach trójdrożnych.
Podstawowym błędem jest natomiast parowanie głośników wysokotonowych z modelami nie pokrywającymi średniego pasma akustycznego. Wówczas na wykresie częstotliwości moglibyśmy obserwować „przepaść”. Część pasma nie zostanie pokryta.
Kupując głośnik wysokotonowy trzeba wziąć również pod uwagę to, czy ma on być wykorzystywany w domu czy w plenerze. Kopułkowe wysokotonowce są lepszym wyborem do kolumn używanych wewnątrz niewielkich pomieszczeń. Natomiast na zewnątrz lepszy efekt uzyskamy stosując głośniki tubowe. Dobrym rozwiązaniem może się okazać również zamontowanie wysokotonowego głośnika tubowego wraz z „soczewką rozpraszającą” pozwalającą na uzyskanie szerokiego kąta emisji wysokich tonów.
Gotowe kolumny z głośnikami wysokotonowymi
Jeśli jednak nie chcemy budować własnego zestawu i interesują nas gotowe rozwiązania dwu- lub trójdrożne, warto przynajmniej sprawdzić, czy gotowa kolumna faktycznie ma działający głośnik wysokotonowy. Wielu producentów tworzących tanie zestawy dodaje jedynie imitację głośnika wysokotonowego, by komplet prezentował się bardziej profesjonalnie – wówczas kolumna jest tak naprawdę wyposażona w jeden lub dwa głośniki, które faktycznie grają oraz jedną membranę na górze udająca dodatkowy głośniczek. Prosty test można wykonać nawet w sklepie lub po odebraniu produktu, puszczając dowolną muzykę i zasłaniając górny głośniczek ręką. Przy działającym głośniku zmieni się charakterystyka brzmienia i uzyskamy efekt podobny do nałożenia filtra dolnoprzepustowego – dźwięk będzie sprawiał wrażenie nieco przytłumionego.
